Giúp con có một định hướng nghề nghiệp rõ ràng

Thất nghiệp, hay làm trái nghề là những cụm từ mà rất nhiều bạn trẻ ngày nay phải đối diện. Một trong những nguyên nhân của vấn đề này đó là do chưa có sự định hướng nghề ngay từ sớm. Trong bài viết dưới đây chúng tôi xin chia sẻ cách để các bậc phụ huynh giúp con có một định hướng nghề nghiệp rõ ràng.

Theo tiến sĩ Ginzberg tác giả của học thuyết “phát triển nghề nghiệp” thời điểm sớm nhất mà con người bắt đầu suy nghĩ về công việc trong tương lai đó là lúc 10 tuổi. Tuy nhiên hầu hết nghề nghiệp mà trẻ lựa chọn, nghĩ đến trong giai đoạn này đều mang tính chất mơ mộng, bay bỗng và bị chi phối khá nhiều bởi giới tính. Như các bé nam muốn trở thành lính cứu hoả, phi công, phi hành gia. Còn các bạn nữ muốn trở thành giáo viên, y tá. 

Từ năm 11 đến 17 tuổi thì các bạn có xu hướng lựa chọn công việc theo 4 tiêu chí sở thích, khả năng, giá trị, trách nhiệm của bản thân. 

Từ 18-25 tuổi các bạn trẻ thực tế hơn không chỉ chọn công việc theo sở thích mà còn lựa chọn theo mức lương, môi trường. 

Vậy làm sao để giúp con có một định hướng nghề nghiệp rõ ràng mời mọi người tham khảo những chia sẻ dưới đây. 

Khéo léo nhận dạng tính cách, sở thích, khả năng của con

Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt trong xã hội và có tính cách, sở thích, khả năng khác nhau. Bố mẹ muốn định hướng nghề nghiệp cho con được tốt, thì hãy dành thời gian trò chuyện, chơi cùng với con để có thể nhận biết được tính cách, khả năng cũng như sở thích của con mình. Cha mẹ hằng ngày hãy khéo léo quan sát, tìm hiểu quá trình học tập của con, hay tranh thủ chặng đường đưa đón con đi học mỗi ngày trò chuyện, chia sẻ vào cuối ngày để hiểu hơn về con mình, đừng hững hờ với những gì trẻ nói.

Mỗi cá nhân đều có thể thành công hoặc phát huy thế mạnh của mình nếu được làm việc môi trường phù hợp với tính cách và giá trị của mình. Chúng tôi xin đưa ra một số loại tính cách và nghề nghiệp phù hợp tương ứng, bố mẹ có thể tham khảo.

• Tính cách khám phá: nhóm tính cách này là những người thích học hỏi, tò mò về mọi thứ xung quanh và muốn làm việc trong môi trường sáng tạo. Nghề nghiệp phù hợp có thể là nhà nghiên cứu, nhà khoa học. 
• Tính cách xã hội: Những người này thích giao tiếp với mọi người xung quanh. Mục đích nghề nghiệp của nhóm người này là phụng sự, cống hiến và họ phù hợp với công việc giáo  viên hay nhà báo. 
• Tính cách thực tế: họ thích sản phẩm hữu hình có tính ứng dụng cao cho cuộc sống, phù hợp với nghề nghiệp kỹ sư, …
• Tính cách nghệ thuật: đây là những người không muốn đi theo những quy định của xã hội và luôn tìm cách thể hiện bản thân với những sản phẩm sáng tạo cao. Họ có thể trở thành ca sĩ, hoạ sĩ,..
• Tính cổ điển: là nhóm thích luật lệ, cấu trúc, khuôn mẫu và thích hợp với những nghề nghiệp như kế toán, luật sư,…

Bên cạnh đó, các nhà khoa học, nghiên cứu cũng cho rằng mỗi con người sinh ra đều có trí thông minh khác nhau. Người ta chia trí thông minh thành các loại: thông minh logic -toán, ngôn ngữ, thị giác, âm nhạc, thiên nhiên, vận động, tương tác, âm thanh. Bố mẹ hãy xem con mình có trí thông minh nào vượt trội để từ đó định hướng chọn ngành nghề phù hợp cho con.

Khuyến khích và tạo điều kiện cho con có những trải nghiệm

Bố mẹ nên cho bé tham gia các hoạt động ngoại khoá tiếp xúc với thiên nhiên, hội hoạ, âm nhạc và đặc biệt được trải nghiệm nhiều nghề nghiệp khác nhau như thử làm hoạ sĩ, công an giao thông, bác sĩ, lính cứu hoả,…Từ đó bố mẹ có thể quan sát được hoạt động nào khiến con thích thú, hào hứng và có thể làm tốt nhất để từ đó có sự định hướng cho con một cách chính xác. Khi biết con thích lĩnh vực nào thì bố mẹ hãy khuyến khích và tạo điều kiện để con có thể tham gia và tìm hiểu nhiều hơn. Nếu như con thích âm nhạc thì bố mẹ có thể dành thời gian để con có thể học các lớp về nhạc, như vậy con ngày càng hoàn thiện hơn những kỹ năng ở lĩnh vực mà mình yêu thích, thành công hơn trong nghề nghiệp sau này. 

Đối với những đứa trẻ lớn thì bố mẹ có thể động viên con tham gia các hoạt động động từ thiện, làm việc bán thời gian,…Những trải nghiệm thực tế như thế này sẽ giúp con tích luỹ kinh nghiệm thực tế một cách tốt nhất, và hiểu rõ ngành nghề đó có phù hợp hay không, từ đó có những quyết định đúng đắn nghề nghiệp của mình. 

Những trải nghiệm, tích lũy kinh nghiệm thực tế chính là cách tốt nhất giúp trẻ hiểu rõ lĩnh vực đó có phù hợp với mình không. Trẻ dần dần tìm được định hướng nghề nghiệp sau này tốt hơn. 

Tìm hiểu, phân tích tiềm năng phát triển và nhu cầu xã hội của từng ngành 

Các bạn trẻ thường chọn ngành nghề theo cảm tính, sở thích tức thời của mình, và theo số đông bạn bè mình nên dễ dẫn đến những sai lầm. Bố mẹ hãy tìm hiểu, phân tích cho con hiểu giá trị của nghề, tiềm năng và nhu cầu xã hội mình lựa chọn. Có như vậy thì con mới có thể lựa chọn được nghề nghiệp vừa thoải chí đam mê, vừa phát triển năng lực của mình và nuôi sống được bản thân, ổn định về tài chính.

Nhờ sự giúp đỡ của các chuyên gia 

Nếu bạn băn khoăn không biết con mình phù hợp với ngành nghề nào, giỏi ở lĩnh vực nào và không biết định hướng nghề nghiệp cho con như thế nào, thì có thể tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia, để có thể nhận được những lời khuyên đúng đắn nhất.

Các chuyên gia bằng kinh nghiệm và những bài trắc nghiệm, hiểu biết về các ngành nghề trong xã hội của mình, họ sẽ cho bạn lời khuyên tốt nhất về định hướng nghề nghiệp cho con. 

Không áp đặt nghề nghiệp cho con

Nhiều bậc phụ huynh sau khi con tốt nghiệp 12 xong thì bắt con theo học ngành nghề mà mình lựa chọn. Như vậy bố mẹ đang đặt ước mơ, tham vọng của mình lên con chứ không phải là định hướng cho con. Trẻ sẽ rất khó thành công trong nghề nghiệp sau này, nếu bị áp đặt vào nghề mà mình không biết.

Trong định hướng nghề nghiệp cho con bố mẹ hãy đóng vai trò như là người đồng hành, giúp con khám phá khả năng, sở thích của bản thân mình từ đó lựa chọn ngành nghề phù hợp với mình. 

Khi tự mình lựa chọn thì con sẽ tự chịu trách nhiệm. Nếu thất bại con phải tự mình sửa sai, nếu thành công con sẽ hưởng “trái ngọt” và có nhiều động lực hơn để làm tốt công việc, từ đó có những đóng góp có ích cho xã hội. 

Hy vọng với chia sẻ trên thì bố mẹ sẽ có được sự định hướng nghề nghiệp cho con một cách tốt nhất, để con không phải loay hoay tìm việc hay làm việc một cách nhàm chán sau này.